بررسی نسبت P/E TTM قیمت به سود بازار

نسبت قیمت به سود (P/E) نشان دهنده مبلغی است که سرمایه گذاران حاضرند به ازای هر یک ریال سود تولید شده توسط شرکت بپردازند. نسبت P/E TTM یکی از شاخص های سودآوری است که وضعیت سود خالص شرکت ها در چهار فصل گذشته را نشان می دهد. برای مثال شرکتی با قیمت سهم ۱۰۰۰ تومانی که در چهار فصل گذشته ۲۰۰ تومان سود خالص ایجاد کرده دارای P/E TTM پنج است.

 توجه به این نکته ضروری است که نسبت P/E تنها عاملی نیست که در ارزیابی سهام باید در نظر گرفته شود. عوامل دیگری مانند سلامت مالی شرکت، پتانسیل رشد و روند صنعت نیز باید در نظر گرفته شود. علاوه بر این، نسبت پی ای می‌تواند به طور گسترده‌ای بین صنایع متفاوت باشد. به طور کلی برخی از صنایع و شرکت ها P/E بالاتری نسبت به سایرین دارند.

یکی از مزایای اصلی نسبت پی ای این است که یک پارامتر ساده و قابل محاسبه است که تصویری فوری از ارزش گذاری یک شرکت ارائه می دهد. نسبت پی ای می‌تواند تحت‌تاثیر انتخاب‌های حسابداری، دستکاری سود، و متغیرهای خاص صنعت قرار گیرد، که آن را به معیاری کمتر قابل اعتماد برای تجزیه و تحلیل سهام در برخی صنایع (مانند شرکت‌های فصلی یا شرکت‌های فناوری با رشد بالا) تبدیل می‌کند.  همچنین بررسی مدل TTM برای شرکت هایی که دارای نوسانات زیادی در فعالیت خود هستند و با تغییرات شدیدی همراه هستند کاربردی نیست.

حاشیه سود صنعت فولاد

 روندهای تاریخی در نسبت های P/E و پیامدهای آنها نسبت‌های P/E تاریخی یک شرکت می‌تواند بینشی در مورد ارزش‌گذاری شرکت ارائه دهد. اگر نسبت پی ای فعلی یک شرکت بالاتر از میانگین تاریخی آن باشد، ممکن است نشان دهنده ارزش گذاری بیش از حد سهام باشد، در حالی که نسبت P/E  کمتر ممکن است نشان دهنده این باشد که شرکت کمتر از ارزش گذاری شده است. با این حال، در نظر گرفتن عوامل دیگری مانند روند صنعت، احساسات بازار و عوامل کلان اقتصادی ضروری است.

این نسبت برای کل بازار نیز تعریف شده است. در شکل زیر روند تغییرات آن در سال های ۸۸ تاکنون را مشاهده میکنید و نسبت P/E TTM هفت به صورت خط نارنجی مشاهده می شود.

P/e شاخص

بررسی تاریخی این نسبت در جدول زیر قابل توجه است. بازه زمانی مهر ۹۷ تا مرداد ۹۸ اوج سود آوری شرکت ها بوده که با رشد ۵۰ درصدی شاخص، نسبت P/E TTM نصف شده است. نکته ی بعدی در بازه زمانی مرداد ۹۸ تا ۹۹ و افزایش شدید نسبت مذکور دیده می شود. این امر نشان می دهد احساسات بازار عامل مهمی است که می تواند بر نسبت P/E تأثیر بگذارد.

در طول بازارهای صعودی این چنینی، سرمایه گذاران به دلیل چشم انداز رشد خوش بینانه، مایل به پرداخت نسبت پی ای بالاتری برای سهام هستند. در بازارهای نزولی نیز سرمایه گذاران ممکن است ریسک گریزتر باشند و نسبت پی ای کمتری را تقاضا کنند. در نتیجه باید نسبت احساسات بازار و تأثیر آن بر نسبت های P/E آگاه باشیم.

در این بررسی متوجه میشویم هرگاه نسبت P/E TTM در حولی ۶ تا ۷ قرار گرفته است، بازار رشد خوبی را تجربه کرده است. در ابتدای آبان امسال نیز رشد ۱۲ درصدی شاخص کل اتفاق افتاد که نسبت P/E 7.1 بود و تا ۷.۹ بالا رفت. اکنون نیز پی ای بازار حوالی ۷.۲ است و امکان رشد بازار هست. البته این که آستانه خاصی را قرار دهیم که پایین تر از آن خوب و بالاتر از آن بد باشد، تصور غلطی است. زیرا بایستی به مجموعه عوامل تحلیلی از صورت‌های مالی، روند صنایع بورسی، شرایط کلان اقتصادی حاکم و سایر عوامل توجه شود.

یکی از عوامل تاثیر گذار بر اقتصاد کلان، نرخ بهره بدون ریسک است. در شکل زیر روند تغییرات آن مشاهده می شود. نسبت پی ای بازار با نرخ بهره رابطه معکوس دارد. در نرخ بهره های پایین تر، بازار در نسبت P/E TTM بالاتر هم به حالت تعادلی می رسد. از بهار ۱۳۹۹ روند کلی نرخ بهره صعودی بوده است که بازدهی مورد انتظار بازار سرمایه را افزایش میدهد.

با نرخ بهره ۰.۲۵ و میانگین تورم سالانه ۴۰ درصد که شرکت ها را تحت تاثیر قرار میدهد، نسبت P/E TTM پایین تر از ۴ برای سهام بنیادی و بزرگ و نسبت ۷ برای کل بازار مستعد صعود است. در صورتی که نرخ بهره بیش از این افزایش یابد، رشد بازار را با پالش موجه خواهد کرد.